Een klokhuis, een mislukte tekening en een leeg drankkarton: het is afval dat je op de gemiddelde school terugvindt in één afvalbak. Afval scheiden is nog geen gewoonte op scholen. Niet omdat de kinderen niet willen. In tegendeel. Maar vanwege ouderwetse regels. En dat is jammer, want juist scholen zijn een logische plek om kinderen vanaf jongs af aan afval gescheiden te laten weggooien. Gelukkig gaat er wat veranderen. Het Afvalfonds Verpakkingen biedt basisscholen per 2023 een gratis inzamelsysteem voor plastic afval aan. Het enige dat ze ervoor hoeven te doen, is zich aan te melden. Daarna kunnen ze aan de slag met het apart inzamelen van plastic verpakkingen en drankkartons. Het Afvalfonds haalt het afval vervolgens kosteloos op en zorgt dat dit gerecycled wordt.
School = bedrijf
Dat afval gescheiden inzamelen nog niet de standaard is op scholen, heeft te maken met de afvalstoffenverordening van gemeenten. Het afval van scholen is in principe bedrijfsafval. En aan het afvoeren van bedrijfsafval zijn veel hogere kosten verbonden dan aan huishoudelijk afval. Omdat scholen als een bedrijf gezien worden, moeten zij zelf contracten afsluiten om hun vuilnis naar de stort te kunnen brengen. Dat maakt afval scheiden duur, want elk type afval heeft een eigen contract nodig. Hoe meer afval een school gescheiden inzamelt, hoe meer contracten er moeten worden afgesloten en hoe meer kosten eraan verbonden zijn.
In februari 2021 is er in de Tweede Kamer een motie aangenomen om vanaf 2025 het afval op alle scholen in het primair onderwijs gescheiden op te halen. De regeling van het Afvalfonds Verpakkingen neemt hier een voorschot op. Alle 6.700 Nederlandse basisscholen kunnen zich vanaf vandaag (30 maart) tot en met 18 mei bij de website afvalgoedgeregeld.nl aanmelden, om met ingang van 1 januari 2023 gratis gebruik te maken van hun inzamelsysteem. Ook biedt het Afvalfonds een educatief programma aan dat kinderen meer bewust maakt van (zwerf)afval en het belang van recycling.
Veel kinderen krijgen vanuit thuis mee dat afval gescheiden ingezameld moet worden. Sterker nog, er zijn genoeg kinderen die hun ouders wat bijbrengen over afval en die regelmatig op pad gaan met een prikstok voor een #zwerfie. Voor de kinderen waarbij dit onderwerp minder leeft of waarbij thuis afval scheiden nog niet de standaard is, biedt het educatieve programma bij het Afvalfonds mogelijk uitkomst. ‘Het is goed dat kinderen op jonge leeftijd meer leren over de waarde van afval, dat is ontzettend belangrijk voor de toekomst van onze circulaire economie’, aldus Hester Klein Lankhorst, directeur van Afvalfonds Verpakkingen. ‘Door de leerlingen actief te betrekken bij het scheiden en recyclen van afval hopen wij ze een belangrijke les mee te geven voor de toekomst.’
Het Afvalfonds Verpakkingen is namens de bedrijven die verpakte producten op de markt brengen verantwoordelijk voor de inzameling en recycling van die verpakkingen. De bedrijven financieren dit systeem gezamenlijk door een bijdrage per verpakking af te dragen.
Pilot in Hilversum
De Da Costaschool in Hilversum is als eerste school al gestart met het nieuwe initiatief van het Afvalfonds. Juf Ellen van groep 7/8 hoopt dat veel scholen het voorbeeld van haar school gaan volgen: ‘Samen met onze leerlingen werken wij graag mee aan een duurzame wereld. Ik ben dan ook enorm blij met deze nieuwe samenwerking met Stichting Afvalfonds Verpakkingen. Hopelijk hebben wij met de kick-off ook alle andere basisscholen in Nederland geïnspireerd om zich aan te melden en binnenkort aan de slag te gaan met het scheiden van verpakkingsafval.’
