In Nederland hebben we een van de schoonste drinkwatersystemen ter wereld. Toch kopen veel mensen nog steeds water in plastic flesjes. Dopper, het Nederlandse herbruikbare waterflesmerk, wil hier wat aan doen. ‘Want de keuzes die we vandaag maken, bepalen wie morgen toegang heeft tot iets wat een grondrecht zou moeten zijn: veilig drinkwater,’ vertelt Virginia Yanquilevich, CEO bij Dopper.
Meer dan een flesje
Dopper, opgericht in 2010, werd al snel een icoon in het Nederlandse straatbeeld. Een mooi design, handige dop, mooie kleurtjes, maar ook: een bedrijf met een missie. Het wil een einde maken aan verpakt water en mensen kraanwater laten drinken. En die missie stopt niet bij het Nederlandse leidingnetwerk. Wereldwijd hebben bijna 2 miljard mensen geen toegang tot veilig drinkwater. Met campagnes, educatieprogramma’s en investeringen in drinkwaterprojecten in landen als Nepal gaat Dopper verder dan het verkopen van hun product.
Kraanwater: de goede keuze
In Nederland is het heel vanzelfsprekend: je draait de kraan open en er komt schoon, veilig drinkwater uit. Wat veel mensen niet weten, is dat kraanwater in Nederland strenger wordt gecontroleerd dan flessenwater. Kraanwater wordt constant getest op meer dan 60 kwaliteitsparameters; flessenwater maar op 15. Toch vertrouwen veel mensen nog altijd op water uit een fles. Dat heeft gevolgen voor het milieu.
Voor het maken van elke plastic fles zijn fossiele brandstoffen, energie en water nodig. Wereldwijd worden elke minuut miljoenen flessen geproduceerd en verkocht. Het plastic vormt een risico voor onze gezondheid op de lange termijn. Zelfs als je ze recyclet, gaat er materiaal verloren, en in veel landen is het gewoon niet nodig. Bovendien is flessenwater ook nog eens veel duurder dan kraanwater. ‘In Europa komt uit 90 tot 95% van de kranen schoon drinkwater. We hebben een heel ingewikkeld probleem gemaakt van iets dat gewoon uit de kraan komt,’ zegt Yanquilevich.
Water en verpakking
Een fundamenteel probleem is dat water en verpakking vaak los van elkaar worden bekeken. Water wordt gereguleerd als levensmiddel; verpakking als consumentenproduct. Daardoor worden de milieueffecten van flessenwater niet als een geheel beoordeeld.
Dit leidt tot een scheve vergelijking en hierdoor worden de milieugevolgen van flessenwater niet goed meegenomen in beleid. Dopper pleit ervoor om te kijken naar het geheel: niet alleen naar wát je drinkt, maar ook hóe je het drinkt.
In Europa komt uit 90 tot 95% van de kranen schoon drinkwater. We hebben een heel ingewikkeld probleem gemaakt van iets dat gewoon uit de kraan komt.
Virginia Yanquilevich, CEO Dopper
Gedragsverandering en educatie
Naast internationale drinkwaterprojecten zet Dopper zich in voor educatie en gedragsverandering in Nederland zelf. Met lesmateriaal en theatervoorstellingen proberen ze basisschoolleerlingen bewust te maken van de waarde van water en de impact van plastic afval.
Om gedragsverandering te stimuleren, is het belangrijk dat mensen gemakkelijk hun flesje kunnen bijvullen. Dopper heeft daarom het netwerk van tappunten in Europa in kaart gebracht en inmiddels staan er zo’n 135.000 geregistreerd op Google Maps. Als je onderweg makkelijker je flesje kunt bijvullen, wordt het sneller normaal om je eigen fles mee te nemen, zo is het idee.
Beleid en initiatieven
Dopper vraagt overheden om meer watertappunten te plaatsen. In Nederland is dat nog niet verplicht, en er is ook nog geen verbod op plastic wegwerpflesjes. De overheid zou hier een veel grotere rol kunnen spelen en bijvoorbeeld striktere maatregelen kunnen invoeren binnen instellingen, zoals het niet langer verstrekken van single-use plastic flessen en het stimuleren van hergebruik en navullen. In Frankrijk is de aanpak al strenger: daar moeten gebouwen met meer dan 300 mensen een tappunt hebben, en het uitdelen van flesjes water bij evenementen is verboden. Zulke regels zouden ook in Nederland kunnen helpen. Volgens Yanquilevich is samenwerking nodig tussen overheid, bedrijven en consumenten om echt verschil te kunnen maken.
In het Nederlandse bedrijfsleven zijn gelukkig al goede voorbeelden zichtbaar. Zo heeft Schiphol Airport Retail sinds de plaatsing van Dopper-tappunten 750.000 flesjes minder verkocht. Bij elk tappunt is op een digitaal scherm te zien hoeveel plastic en CO2 er bespaard is. Ook supermarkten zoals Albert Heijn hebben watertappunten geplaatst, ondanks dat ze zelf ook flessenwater verkopen. Hoewel het nog geen landelijke standaard is, wordt er steeds meer actie ondernomen en wordt stapje voor stapje, industrie voor industrie, het probleem aangepakt.
Bewuster kiezen
Water is een mensenrecht (SDG doel 6). In Nederland hebben we het geluk dat schoon kraanwater altijd beschikbaar is. Maar juist daarom is het belangrijk dat we bewuste keuzes maken. Herbruikbare flessen gebruiken, beleid veranderen en ook denken aan mensen die dat geluk niet hebben. Dopper laat zien dat je met kleine veranderingen een groot verschil kunt maken. Door anders te kijken naar iets simpels als water, kunnen we samen werken aan een betere toekomst – voor iedereen.
Een reproduceerbaar model
Sinds het begin van Dopper investeert het bedrijf 1% van de omzet in drinkwaterprojecten in Nepal. Zij doen dit samen met Simavi.
Slechts 17% van de bevolking heeft daar toegang tot schoon drinkwater. In 2023 lanceerden zij er hun meest ambitieuze project tot nu toe: het Sarwacha project. Bij dit project wordt het volledige watersysteem holistisch aangepakt: van bronbescherming tot gebruikersgedrag. Om duurzame resultaten te behalen en te behouden worden alle lokale belanghebbenden bij het project betrokken.
Als het een succes wordt, wil Dopper het als blueprint gebruiken voor andere communities en municipalities in Nepal.
Deel dit artikel op social media
Gerelateerd
-
ArtikelDe Water Race: samen werken aan bewust watergebruik
-
Interview‘Bijna iedereen in de wereld heeft een mobieltje, maar aan drinkwater is een gebrek’
-
Communicatie advies en strategie
Bekijk deze dienstOnze communicatie experts helpen je graag met elke uitdaging op het snijvlak van communicatie en duurzaamheid.
-
ArtikelPlastic Pact gesloten: meer met minder plastic
-
ArtikelSloppenwijk upgraden: een kwestie van ondernemerschap?
-
Water
Bekijk dit themaWater is onmisbaar – voor landbouw, industrie, gezondheid én natuur. Toch staat de kwaliteit en beschikbaarheid onder druk. Van klimaatadaptatie tot bewustwording, van beleid tot gedrag: water raakt álles. En vraagt dus ook om actie van iedereen.
-
Advies
Bekijk deze dienstHoe maak ik mijn organisatie toekomstbestendig? Komt deze vraag steeds naar boven en heb je de oplossing nog niet gevonden? Duurzaamheid.nl helpt je graag.
-
Besturen en toezichthouden
Bekijk deze dienstIn tijden van verandering en tegenwind zijn sterke leiders nodig. Ben jij op zoek naar een bestuurder of toezichthouder die jouw bedrijf meer toekomstbestendig maakt?
-
Gedrag
Bekijk dit themaWe weten wat er moet gebeuren – maar doen het nog niet. Ontdek waarom gedrag cruciaal is in duurzame verandering, en hoe mens en organisatie in beweging komen.
-
Nieuwe Bedrijfsmodellen & Ecosystemen
Bekijk dit themaVan winst naar brede waarde inclusief winst. Want er is niets duurzaam aan failliet gaan. Verken hoe nieuwe én vertrouwde modellen bijdragen aan een toekomstbestendige economie waarin samenwerking centraal staat.
-
Onderzoek & Onderwijs
Bekijk dit themaNieuwe kennis én nieuwe manieren van leren zijn cruciaal voor de transitie. Studenten, docenten en onderzoekers bouwen elke dag aan oplossingen die ertoe doen – in de klas, de praktijk en de echte wereld.
-
Geld & Financiering
Bekijk dit themaZonder financiering geen innovatie, geen opschaling en geen systeemverandering. Hoe zorgen we dat het geld terechtkomt waar het verschil wordt gemaakt?
-
Innovatie
Bekijk dit themaDe beste innovaties zijn vaak verrassend simpel – en komen van mensen die dagelijks met het vraagstuk werken. Hoe zorgen we dat ideeën niet blijven hangen in pilots, maar echt het verschil maken in gedrag én resultaat?
-
Kunst & Sociaal design
Bekijk dit themaWat als de toekomst niet dreigend maar uitnodigend voelt? Kunst en sociaal design maken transitie menselijk, tastbaar en aantrekkelijk – precies wat we nodig hebben om het écht samen te doen.
-
Beleid, Wet & Regelgeving
Bekijk dit themaZonder duidelijke spelregels blijft duurzaamheid vrijblijvend. Hoe zorgen we voor wetten die groene keuzes afdwingen, innovatie stimuleren en eerlijke concurrentie mogelijk maken?
-
Bestuur & Leidinggeven
Bekijk dit themaDe toekomst vraagt om koersvaste leiders en kritische toezichthouders. Hoe zorg je dat brede welvaart en lange termijn keuzes de kern vormen van je strategie, toezicht en besluitvorming?
-
Plastic
Bekijk dit themaPlastic is overal – van verpakkingen tot kledingvezels – maar de impact op milieu en gezondheid is groot. Plastic zelf is niet de vijand, ons gebruik en de systemen eromheen wél. Door bewust te kiezen en beleid te versterken, kunnen we van plastic een circulair materiaal maken in plaats van een wegwerpprobleem.