Hoe zou jij het Nederlandse klimaatbeleid vormgeven? Wil je meer of minder zonneparken en windmolens op land – dus ook bij jouw huis in de buurt? Hoe denk je over rekeningrijden en een vleestaks? Vragen zoals deze zijn daadwerkelijk voorgelegd aan ruim 10.000 Nederlanders. Het rapport ‘Brede steun voor ambitieus klimaatbeleid als aan vier voorwaarden is voldaan’ deelt de resultaten van het onderzoek en geeft antwoord op de vraag ‘Welke afwegingen maakt ‘de gewone Nederlander’ als hij in de schoenen van een politicus staat die beslist over ons klimaatbeleid?’.
De TU/Delft en de Universiteit Utrecht voerden het onderzoek uit, op verzoek van de Tweede Kamer. Nu de Nederlandse overheid met andere Europese landen heeft afgesproken om meer actie te ondernemen om klimaatverandering tegen te gaan, zal de regering meer maatregelen moeten nemen. Ze heeft eerder aangegeven daar de samenleving bij te willen betrekken.
Op de stoel van een politicus
Alle burgers konden zich in het onderzoek dan ook uitspreken over het Nederlandse klimaatbeleid. Deelnemers kregen de opdracht om met hun gekozen maatregelen te zorgen voor een reductie van 27 megaton aan CO2-uitstoot, met een budget van maximaal 15 miljard euro.
De ‘klimaatraadpleging’ laat zien dat zo’n 25 procent van de Nederlanders een zeer uitgesproken mening heeft over de aanpak van klimaatverandering. Zo’n 75 procent van de Nederlanders is minder uitgesproken en behoort tot de brede middengroep. Het klimaatonderzoek toont aan dat er vier voorwaarden zijn die ervoor zorgen dat juist deze grote middengroep een ambitieuzer klimaatbeleid steunt.
Pak vervuilende industrie eerst aan en bescherm lage inkomens
Een van de belangrijkste voorwaarden is dat de lage inkomens beschermd moeten worden. Rekeningrijden is een van de voorbeelden waarvan deelnemers vrezen dat de kloof tussen arm en rijk juist wordt vergroot. De tweede voorwaarde is dat de vervuiler betaalt. Ook moeten de baten van een maatregel hoger zijn dan de kosten. En mensen vinden het belangrijk dat grote vervuilende sectoren zoals de industrie en luchtvaart als eerste worden aangepakt, voordat nieuwe maatregelen bewoners zelf raken. Het invoeren van een vleestaks en het massaal bouwen van windmolens op land zijn voorbeelden van maatregelen die de deelnemers ver vinden gaan. Wanneer burgers merken dat de overheid een streng beleid voert tegen de grootste vervuilende sectoren, dan zijn zij sneller geneigd om maatregelen te accepteren die volgens hen invloed hebben op hun persoonlijke leven.
Mensen vinden het belangrijk dat de vervuiler betaalt
Ed Nijpels, voorzitter van het voorgangsoverleg KlimaatakkoordPolitiek moet lef tonen
Het rapport is in ontvangst genomen door Ed Nijpels, voorzitter van het voorgangsoverleg Klimaatakkoord. Hij noemt het een goed teken dat driekwart van de bevolking klimaatbeleid steunt, maar benadrukt dat de politiek de voorwaarden die mensen er aan verbinden goed moet invullen. ‘Ook hieruit blijkt weer dat mensen het belangrijk vinden dat de vervuiler betaalt. De politiek moet lastige knopen durven doorhakken en ook goed uitleggen waarom maatregelen nodig zijn’, aldus Nijpels. ‘Want dan blijkt de bereidheid van burgers heel groot.’
Meer weten? Download hier het rapport ‘Brede steun voor ambitieus klimaatbeleid als aan vier voorwaarden is voldaan’ van de TU/Delft en de Universiteit Utrecht.
