Dat de prijs van gas op dit moment een stuk hoger is dan dat we gewend zijn, kan je niet gemist hebben. Niet fijn natuurlijk, maar het zou wel kunnen betekenen dat de energietransitie meer vaart krijgt. Gaat dit het moment zijn dat we massaal overstappen op zonnepanelen en warmtepompen? Dat zou nog wel eens tegen kunnen vallen. Ook de prijs voor zonnepanelen is aan het stijgen. Dat heeft alles te maken met een stroomrantsoen in China, waardoor er minder geproduceerd kan worden. Hoe zit dat? En gaat dit ervoor zorgen dat we straks in Europa zonnepanelen gaan produceren?
Stroomrantsoen
Waar wij te maken hebben met een flink hogere gasprijs, kampt China op dit moment met een energiecrisis door de hoge prijs van steenkool. De prijsstijging is veroorzaakt door minder productie en meer vraag. En dat merken ze, in een land dat 68,5 procent van zijn energie opwekt met steenkool. Tel daarbij op dat de energieprijzen in China door de overheid gereguleerd worden en je snapt dat er momenteel veel te doen is omtrent energie.
Maar die hogere energieprijs is niet het enige wat speelt. De Chinese regering heeft in een poging de CO2-uitstoot te verlagen en de luchtvervuiling te verminderen begin dit jaar doelen opgesteld die het energieverbruik moeten verlagen. Een tussenbeoordeling in augustus liet zien dat een flink deel van de 31 provincies niet op schema ligt om de doelstellingen te halen. En dus drong de regering er bij de lokale overheden op aan om maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat de streefcijfers tegen het einde van dit jaar wél worden gehaald. Veel gemeenten zagen maar één oplossing: stroomrantsoen. En dat is precies waar zeker 20 van de 31 provincieregio's de afgelopen weken hun toevlucht toe hebben genomen.
Amelie Veenstra in Financieel Dagblad
Minder productie, hogere prijzen
Minder stroomgebruik. Dat betekent minder grondstoffen delven en minder productie in fabrieken. Met name energie-intensieve sectoren worden getroffen door de maatregelen. En daar is de zonnepanelen-sector er één van. China is de grootste producent van zonnepanelen: 80 procent van de Nederlandse zonnepanelen komt uit China en de overige 20 procent wordt daar deels gemaakt. Even niet meer kiezen voor China, is dus lastig.
De stijging van de prijzen van zonnepanelen door de huidige stroomcrisis in China laat zien dat de aanpak van klimaatdoelstellingen aan de ene kant van de wereld, gevolgen kan hebben voor de energietransitie die aan de andere kant van de wereld gaande is.
Oplossing: reshoring
Hoe we ervoor kunnen zorgen dat onze energietransitie niet tot halt geroepen wordt door de energiecrisis in China? Reshoring zou een oplossing kunnen zijn. Dit houdt in dat we de productie van in dit geval zonnepanelen niet langer overhevelen naar een land waar productie goedkoper is, maar terughalen naar een locatie dichter bij huis.
En dat heeft voordelen. Niet alleen zijn we minder afhankelijk van prijsschommelingen veroorzaakt door beleid aan de andere kant van de wereld, we krijgen met productie dichter bij huis meer zicht op het productieproces en kunnen ervoor zorgen dat de panelen onder goede omstandigheden gemaakt worden. Daarbij is er bij productie dichter bij Nederland geen vervuilend vrachtschip meer nodig dat de halve wereld over vaart om de zonnepanelen uiteindelijk op de juiste plek te krijgen. Tot slot zorgt dichter bij huis produceren ervoor dat de kennis en mogelijkheden om zonnepanelen te recyclen ook makkelijker ingericht kan worden. En dat is een zeer belangrijk argument gezien het feit dat er in de toekomst wel eens een nijpend tekort zou kunnen zijn aan zeldzame aardmetalen.
Dat het kan, laten SoLarge en Heliatek al zien. De producenten van lichtgewicht zonnepanelen en zonnefolie produceren beide dicht bij huis. Wel nog op kleine schaal. De behoefte aan panelen in Europa is gigantisch. De Europese Green Deal onderstreept de behoefte aan hernieuwbare energie en dus aan zonnepanelen. Als er vanuit die wens, bijvoorbeeld met subsidie, op korte termijn kan worden gezorgd voor grote productiemogelijkheden in Europa, kunnen er weer snel meters gemaakt worden in onze energietransitie.
