De 17 Sustainable Development Goals (SDG’s) moeten ervoor zorgen dat de wereld een betere plek wordt om te leven. Voor iedereen. Om ervoor te zorgen dat we in Nederland grote stappen zetten om die doelen in 2030 te realiseren is er voor ieder doel een coördinator aangesteld. Op Duurzaamheid.nl maak je elke maand met een van hen nader kennis. Dit keer een interview met Coenraad Krijger, directeur IUCN NL en coördinator van SDG15: leven op land.
Wat heb jij met deze SDG?
‘Ik ben al vanaf mijn jeugd een echt natuurmens. Ik heb biologie gestudeerd en onderzoek gedaan in de tropen. Inmiddels heb ik een kantoorbaan, maar ik voel me nog steeds heel verbonden met de natuur. Ik ga in het weekend bijvoorbeeld graag vogels spotten.’
Hoe bijzonder is de natuur in Nederland?
‘Onze natuur is uniek, vooral het open landschap. Onze veenweidegebieden en Wadden vind je nergens anders. En ook de Biesbosch en de Westerschelde zijn heel bijzonder! Als we onze natuur niet goed beschermen, zouden diverse trekvogels uitsterven. Nederland is een cruciale plek in de internationale trekroutes.’
Je hoeft echt niet naar Costa Rica om mooie natuur te vinden!
Coenraad Krijger, directeur IUCN NL en coördinator van SDG15Koesteren we het doel van SDG15, ‘leven op land’, in Nederland genoeg?
'Als dichtbevolkt land hebben we een vrij scherpe natuurbescherming, dat is positief en ook nodig. Ook zie je dat na een aantal decennia van sterke terugloop, de afname in biodiversiteit nu af lijkt te vlakken. Dat is grotendeels te danken aan gerichte maatregelen om de natuur te beschermen. Mede door corona krijgen mensen meer oog voor hun omgeving. Je hoeft echt niet naar Costa Rica om mooie natuur te vinden!’
Op welke manier hangt deze SDG samen met de andere SDG’s?
‘Op tal van manieren. Het Stockholm Resilience Centre heeft de SDG wedding cake gelanceerd. De onderste laag, de basis, bestaat uit planeetgerelateerde SDG’s. Daar valt ook SDG15 onder. Uiteraard hangt het leven op land bijvoorbeeld heel erg samen met water en ons klimaat. De twee lagen daarboven met de sociale en economische doelen, bouwen eigenlijk ‘op’ die eerste laag. Kijk naar de sociale SDG’s.
Voor veel mensen in de wereld is de natuur in hun omgeving een belangrijke voedselbron. Als je die natuur wegneemt, ontstaan er sociale problemen. Bijvoorbeeld op het gebied van gendergelijkheid (SDG5). Vrouwen worden vaak het meest hierdoor getroffen, mannen werken bijvoorbeeld in een fabriek elders.’
In Nederland zijn wij niet afhankelijk van de natuur voor ons eten, zijn wij daardoor verder van het leven op land af komen te staan?
‘Als het om beleid gaat, zie ik de laatste jaren een trend waarin er juist meer oog is voor de samenhang met de natuur. We werken meer en meer op basis van nature-based solutions: werken mét de natuur in plaats van ertegenin. Neem een project als ‘ruimte voor de rivier’, waarbij we niet langer oevers straktrekken maar meegaan met de natuurlijke dynamiek. Daar reageert de natuur heel goed op. Je ziet daar weer zeearenden en trekvissen en de oevers kennen meer variatie in planten. Dat is een win-winsituatie.’
Over die biodiversiteit gesproken: hoe staat het daarmee in Nederland?
‘Het is een heel complex onderwerp, waarover veel mensen wel steeds meer weten. Het is aan ons om het zo eenvoudig mogelijk te vertellen, zonder de nuance te verliezen. Met name stikstof is de laatste jaren een hot topic. Er wordt volop aan oplossingen gewerkt, maar wat mij betreft zijn deze stappen niet genoeg om het verschil te maken. Het is glashelder wat we moeten doen, maar er spelen enorm veel belangen mee. Al is het Deltaplan Biodiversiteitsherstel een belangrijke stap in de goede richting.’
De biodiversiteit is essentieel voor het in stand houden van ecosystemen en daarmee een gezonde leefomgeving. Natuurorganisaties, boeren, wetenschappers, banken en bedrijven zijn zich bewust van dit probleem en hebben de handen ineen geslagen. In 2018 verenigden 19 partijen zich in ‘Samen voor Biodiversiteit’ om samen te werken samen aan het Deltaplan Biodiversiteitsherstel.
Hoe staat het er over tien jaar voor als het om SDG15 gaat?
Dit jaar krijgen we een nieuw kabinet, dat hopelijk doorpakt op de lijn die al is ingezet, bijvoorbeeld op het gebied van duurzame kringlooplandbouw, een vorm waarin de landbouw binnen de grenzen blijft van de natuurlijke systemen in het gebied en ook de bodemgezondheid in stand houdt. Daarnaast hoop ik dat het gecentraliseerde natuurbeleid, meer centraal wordt aangestuurd. Zodat we geen versnipperde natuurgebieden meer hebben, maar de Nederlandse natuur als een geheel zien. Dat geldt overigens ook voor de natuur buiten Nederland. Als we hier sojabonen binnenhalen waarvoor een deel van de amazone is weggehakt en daar vervolgens door handel geld op verdienen, dan hebben wij een verantwoordelijkheid. Als we wegkijken, hebben we boter op ons hoofd.’
Dat is 40 procent meer dan in het eerste halfjaar van 2019. De sojaboon wordt vaak industrieel verwerkt tot olie en meel. Het eiwitrijke meel wordt vooral als veevoer gebruikt voor pluimvee, varkens en koeien. De olie wordt bijvoorbeeld gebruikt voor margarine, koekjes en sauzen.
Bron: CBS
Hoe kunnen we ervoor zorgen dat wereldwijd het leven op land de mogelijkheid krijgt zich te herstellen?
‘De economie heeft jaren geprofiteerd van allerlei natuurlijke systemen op aarde, daar komt nu verandering in. Kijk naar de bestuiving door bijen, in sommige gebieden op de wereld kan bestuiving al niet meer op die natuurlijke manier plaatsvinden. Dit is een kantelpunt. Wat er moet gebeuren staat heel duidelijk beschreven in het IPBES rapport van 2019. We hebben als Europa een ambitieuze biodiversiteits-strategie vastgesteld, dit jaar vertalen we die naar nationaal beleid. Als we dat goed doen, dan heeft het leven op land een kans. We weten wat ons te doen staat, nu moeten we aan de slag.’
