Meer transparantie en betere duurzaamheidsinformatie, dat is het doel van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). De nieuwe EU-richtlijn verplicht grote ondernemingen in hun jaarverslag te rapporteren over hun impact op het milieu, sociale aspecten en verantwoordelijk bestuur. Met ingang van dit jaar zal CSRD voor alle grote ondernemingen in Nederland leiden tot een ingrijpende wijziging in de bedrijfsvoering. In de komende jaren zijn ook kleinere bedrijven aan de beurt.
Voor het mkb geldt de rapportageplicht nu nog niet, maar ook het mkb zal steeds vaker om informatie over duurzaamheidsprestaties worden gevraagd, zoals bij een financieringsaanvraag of een offerte. Daarnaast zal het mkb ook rekening moeten houden met meer regelgeving en specifieke vragen van leveranciers en klanten over de verduurzaming van hun organisatie. Bijvoorbeeld informatie over het energieverbruik van het geleverde product of beschikbaarheid van benodigde grondstoffen.
Geïntegreerde rapportage
De nieuwe regels gaan niet alleen snel in, de eisen zijn ook verreikend en specifiek. Hoog tijd dus om hier eens in te duiken. Dit doen we met René Keijers en Bernice Razenberg, beiden werkzaam bij het Sustainability Center of Excellence (SCE) van ABN AMRO.
De drie pijlers van de CSRD rapportage
Zoals gezegd gaat het bij CSRD om drie gebieden: rapportage op het gebied van Social (sociaal), Environment, (milieu) en Governance, (bestuur), afgekort ESG. Om ervoor te zorgen dat elk bedrijf op dezelfde manier rapporteert, staan de precieze eisen van de richtlijn beschreven in de European Sustainability Reporting Standards (ESRS).
Dubbele materialiteit is de basis van het rapport. Dit begrip bestaat uit twee delen en gaat over impact materialiteit en toekomstbestendigheid. Hoe zullen ESG gerelateerde zaken de waarde van je bedrijf en bedrijfsvoering op de lange termijn gaan beïnvloeden (zowel positief als negatief)? En welke impact gaat het bedrijf op de lange termijn hebben op maatschappij en milieu? Het inzichtelijk maken van dubbele materialiteit draait om het gehele proces van de waardeketen. Zowel upstream (de toeleveringsketen) als downstream (de eindgebruiker). Door het gehele ketenproces in kaart te brengen creëer je een compleet en helder beeld van de ESG impact van je bedrijf.
Geïntegreerd duurzaamheidsbeleid
René Keijers maakte onlangs de overstap van Finance naar het SCE, de duurzaamheidsafdeling binnen ABN AMRO, als Hoofd Business Insights. Hij verklaart waarom er zoveel aandacht is voor dit specifieke deel dan de duurzaamheidsrapportage: ‘Wat interessant is aan de CSRD wetgeving is dat het een stap verdergaat dan een richtlijn. Er worden verplichtingen gesteld aan de bedrijfsprocessen, dus aan de strategie, het beleid, de governance en de duurzaamheidssturing (“metrics en targets”) van een organisatie. En binnen ABN AMRO doen we dat op die onderwerpen die we als materieel hebben gekwalificeerd in de dubbele materialiteitstoets.’
Senior Sustainability Expert Bernice Razenberg, houdt zich binnen het SCE vooral bezig met regelgeving en is daarnaast actief binnen de Future Generations Board. Zij streeft ernaar de belangen van toekomstige generaties zwaarder mee te laten wegen in de besluitvorming van de bank.
Naast de rol van expertise center is het SCE een drijvende kracht achter de duurzaamheidstransitie van de bank en haar klanten. Keijers: ‘Dat vergt dus dat je niet alleen kennis hebt van zaken, maar ook dat je processen in gang kunt zetten samen met de Client Units en andere bedrijfsonderdelen zoals Finance, Risk en HR. Een bank stuurt niet alleen op duurzaamheid (impact), maar net zo goed op risico (risk) en financieel rendement (return). Daarin moet een goede balans worden gevormd. Dat stukje impact is er de laatste jaren bijgekomen en moet nog meer geïntegreerd worden op verschillende facetten van de bedrijfsvoering van de bank.’
Wat interessant is aan de CSRD wetgeving is dat het een stap verdergaat dan een richtlijn. Er worden verplichtingen gesteld aan de bedrijfsprocessen van een organisatie.
René Keijers, Hoofd Business Insights, ABN AMROKeiharde wetgeving
Keijers: ‘De CSRD is keiharde wetgeving, waarin de guidelines, richtlijnen en facetten van andere regelgevingen opgezet in voorgaande decennia samenkomen. Om de simpele reden dat men in Europa nu meer doordrongen is van de urgentie. De wetgeving is breed en tevens bedoeld om diep te gaan. Als corporate bepaal je wat materieel is voor jouw organisatie en daarover ben je verplicht om te gaan rapporteren. Over je strategie, je acties, je policies, governance, metrics en je targets. En, dat moet je allemaal succesvol integreren in je organisatie.’
Keijers denkt dat ABN AMRO veel heeft aan rapportages uit voorgaande jaren, waarin al aan verschillende duurzaamheidsrichtlijnen en verplichtingen is voldaan: ‘Er staat een projectstructuur waarin de gehele organisatie goed is opgelijnd. Daarvan maken we gebruik bij de implementatie van CSRD.’
Waar de focus eerder vooral lag op het vergaren van data, is dat onder CSRD niet meer voldoende. Nu moeten bedrijfsprocessen op een betere manier verankerd worden binnen de bank, legt Keijers uit. ‘Dat bereik je niet door alleen veel datapunten op te vragen, maar door intern een goed gesprek aan te gaan, prioriteiten te stellen en samen te bepalen wat er moet gebeuren om dit op een goede manier te implementeren.’
Bedrijven vergelijken
Het helpt ABN AMRO dat zij al enige jaren over impact rapporteren, zoals veel grote bedrijven al doen. Maar toch zullen zij de komende jaren moeten gaan wennen aan de rapportage en aan concepten als het double materiality assessment. De regelgeving is namelijk niet specifiek voor banken of specifiek voor bijvoorbeeld de olie en gas bedrijven opgesteld. Het is een algemene standaard, en het zal een hele opgave zijn om hier dit jaar voor het eerst goed over te gaan rapporteren. ‘Het zal even duren voordat dit level playing field er is en alle bedrijven op dezelfde manier rapporteren.
Maar, als dit eenmaal gelukt is dan kun je door middel van indexen heel gemakkelijk zoeken op bepaalde onderwerpen. En dat maakt het erg transparant. Je zult bedrijven en hun duurzaamheidsimplementatie kunnen gaan vergelijken,’ zo meent Keijers. Voor de duurzame koplopers zal hierdoor een eerlijker speelveld ontstaan doordat hun duurzame prestaties beter zichtbaar worden. En kleinere organisaties zullen wellicht kunnen profiteren van de ervaring die de grote organisaties opdoen tegen de tijd dat verplichte rapportage voor hen ingevoerd wordt.
Impacts, risico’s en kansen worden zo heel concreet gemaakt voor onderwerpen die ook voor toekomstige generaties van belang zijn. Ik denk dat het heel goed is dat die koppeling wordt gemaakt tussen regelgeving en strategie.
Bernice Razenberg, Senior Sustainability Expert, ABN AMROCSRD, een vloek of een zegen?
Beiden zijn het erover eens dat de CSRD een positieve stap is in het verduurzamen van je bedrijfsvoering. De CSRD rapportage maakt heel inzichtelijk wat je doet op dit gebied. Hierdoor wordt het voor investeerders, klanten en andere stakeholders mogelijk om op basis hiervan keuzes maken.
Razenberg voegt hieraan toe dat het verder gaat dan regelgeving die gaat over rapporteren, maar dat het ook echt gaat over eisen stellen; Iets is materieel als het de significante economische, sociale of milieu impact van de organisatie weerspiegelt of als het de beslissingen van stakeholders substantieel beïnvloedt. Hoe ga je dat dan in je strategie verwerken? Wat zijn jouw actieplannen erop? Wat zijn jouw targets, en jouw metrics? ‘Impacts, risico’s en kansen worden zo heel concreet gemaakt voor onderwerpen die ook voor toekomstige generaties van belang zijn. Ik denk dat het heel goed is dat die koppeling wordt gemaakt tussen regelgeving en strategie.‘
Leer meer over de nieuwe duurzaamheidswetgeving en wat je kunt verwachten tijdens het event CSRD Vloek of Zegen? in de Holie Hub op 30 mei 2024.
Is jouw bedrijf (nog) niet CSRD plichtig?
Dan kan het alsnog interessant zijn om jou duurzame bedrijfspresentaties inzichtelijk te maken. Op deze manier ben je beter voorbereid wanneer de verplichting ook voor jouw bedrijf gaat gelden. Met de MVO prestatieladder zorg je er bijvoorbeeld voor dat de meest essentiële informatie voor de CSRD al in kaart is gebracht.