Op dit moment wordt een heel groot deel van het textiel dat in Nederland wordt ingezameld niet gerecycled tot stoffen voor nieuwe kleding. De stof van ingeleverde kleding is moeilijk te recyclen door bijvoorbeeld ritsen, knopen en broekzakken, en heeft vaak een te lage kwaliteit. Veel ingeleverd textiel wordt momenteel ‘ge-downcycled’ tot vulmateriaal voor autostoelen, matrassen en meubels. Dat kan anders. Het in februari geopende Circulair Textiel Lab wil hier verandering in brengen door op grote schaal circulair textiel te ontwikkelen en te produceren.
De ambities van Nederland op gebied van textiel zijn groots. Voor 2030 moet vijftig procent van het textiel dat wordt ingezameld hoogwaardig worden gerecycled – als direct hergebruik niet meer mogelijk is. Doel hierbij is dat de textielvezels worden toegepast in nieuwe, hoogwaardige textielproducten. Kortom: van het stof van jouw oude spijkerbroek, moeten nieuwe spijkerbroeken worden gemaakt. Downcyclen van hoogwaardige stoffen tot vulling voor een matras, willen we in 2030 niet meer.
We verwachten dit najaar een eerste spijkerbroek te ontwikkelen die volledig van gerecycled denim is gemaakt. Voor de jeans-wereld is dit een absolute mijlpaal.
Dion Vijgeboom, MUD JeansDe keten veranderen
Het Circulair Textiel Lab draagt bij aan deze Nederlandse ambitie. Het lab is een initiatief van stichting TexPlus, een samenwerkingsverband tussen zes Overijsselse koplopers op het gebied van circulair textiel. Gezamenlijk testen zij op grotere schaal innovaties voor het recyclen van textielafval, om zo toe te werken naar een circulaire textielketen. Naast onderzoek naar innovaties van het recyclen van textielafval tot nieuwe vezels en garen, kijkt de stichting naar verbeteringen in de inzameling van kledingafval, het sorteren en het vervezelen en uiteindelijk opnieuw weven van textiel. De ketensamenwerking draagt zo bij aan een oplossing van het textielafvalprobleem.
Jan Mahy, lector Sustainable & Functional Textiles aan hogeschool Saxion en voorzitter van Stichting TexPlus, vertelt: ‘Het Circulair Textiel Lab ontwikkelt mechanische en chemische technieken om op proefschaal zoveel mogelijk textiel te recyclen. En dat van zulke goede kwaliteit dat kledingproducenten er nieuwe kledingstukken van kunnen én willen maken. Het lab levert ons de kennis om de productie van circulaire kleding op te schalen en zo een belangrijke bijdrage te leveren aan de gestelde klimaatdoelen.’
Stap 1: katoen
In het Circulair Textiel Lab focussen de ketenpartners zich samen met onderzoekers en studenten van hogeschool Saxion eerst op het grootste textielafvalprobleem: katoen. Er wordt gestart met het recyclen van kleine hoeveelheden katoen. Uiteindelijk wil het lab toewerken naar het recyclen van duizenden kilo’s textiel per dag. ‘Ook willen we polyester gaan betrekken bij het circulaire recyclingproces, wat het tweede grootste textielafvalprobleem is’, licht Mahy toe. ‘Vervolgens willen we met het lab ook kijken naar de mogelijkheden voor andere en nieuwe (bio-)materialen.’
De ecologische voetafdruk van textiel is groter dan die van de lucht- en zeevaart bij elkaar.
Stientje van Veldhoven, staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat‘Road to 100’ van MUD Jeans
Een voorbeeld van een bedrijf dat niet kan wachten tot het mogelijk is om een kledingstuk volledig te recyclen is MUD Jeans. Met het project ‘Road to 100’ wil het denim-bedrijf spijkerbroeken produceren van honderd procent gerecycled materiaal. Nu bestaat een spijkerbroek van MUD Jeans voor veertig procent uit gerecycled denim. Vanwege de benodigde kwaliteit is een hoger percentage op dit moment niet mogelijk. ‘Om onze ambitie waar te maken, werken we nauw samen met het Circulair Textiel Lab’, zegt Dion Vijgeboom, mede-eigenaar van MUD Jeans. ‘We verwachten dit najaar samen met de onderzoekers van Saxion en partners een eerste spijkerbroek te ontwikkelen die volledig van gerecycled denim is gemaakt. Voor de jeans-wereld is dit een absolute mijlpaal.’
Dit komt onder andere doordat ritsen, knopen, labels en broekzakken moeilijk te recyclen zijn. Ook speelt kwaliteit een rol. Bron: Texplus
‘Circulair is de toekomst’
Stientje van Veldhoven, staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, was aanwezig bij de online opening van het Circulair Textiel Lab. Ook zij benadrukte hoe belangrijk het recyclen van textiel is: ‘De ecologische voetafdruk van textiel is groter dan die van de lucht- en zeevaart bij elkaar. Met de opening van het eerste circulaire textiellab, en de samenwerking in de keten met overheden en kennisinstellingen, kan de circulaire textielindustrie echt een vlucht nemen. Circulair is de toekomst.’
Koplopers
Het Circulair Textiel Lab, gevestigd in Twente, is het eerste kennis- en innovatiecentrum van Nederland dat bijna alle onderdelen van bijvoorbeeld een spijkerbroek kan recyclen. Stichting TexPlus is de initiatiefnemer van het lab. De stichting is een samenwerkingsverband tussen zes koplopers uit regio Twente op het gebied van circulair textiel en bestaat uit Twente Milieu, Regionaal Textielsorteercentrum Twente, SaXcell BV, Hogeschool Saxion, Frankenhuis BV en Enschede Textielstad Innovatie BV. De organisaties vertegenwoordigen samen de gehele keten.
