Bellenblaas als duurzame isolatie: BBBLS doet het

Zeepbellen zijn uitermate geschikt voor fun-toepassingen. Je kunt er leuke schuimparty’s mee organiseren. En met een flesje belleblaas kunnen kinderen zich een hele poos vermaken. Maar bubbels kunnen de wereld ook duurzamer maken. Het bedrijf BBBLS zet zeepbellen in om kassen beter te isoleren op koude dagen. En op warme, zonnige dagen zorgen de bellen dat de planten het blad koel houden en niet verbranden. De eerste resultaten zijn veelbelovend.

Anton Paardekooper is degene die BBBLS in 2014 leven inblies. Hij werkte na zijn studie lange tijd binnen de machinebouwsector, daarna switchte hij naar de land- en tuinbouw. ‘Al snel begon ik duurzaamheid interessant te vinden. Ik leerde op een andere manier naar het thema te kijken.’

Een kleine tien jaar geleden meldde een zakelijke compagnon zich bij Paardekooper. ‘Hij vertelde dat er in Noorwegen iets leuks aan de gang was. Daar hadden ze het idee omarmd om kassen te isoleren met zeepbellen. Maar het kwam niet echt van de grond; de Noren misten de techniek. Dat zie je vaker. Er is een groot verschil tussen een goed idee hebben en dat vertalen naar een uitwerking die commercieel interessant kan zijn. Het engineeren, zogezegd. In die fase ging het in dit geval mis.’

Zeepbel

De Noorse droom spatte uiteen, maar Paardekooper zag de potentie van het idee en sprong in. In 2014 richtte hij BBBLS op, met het voornemen het concept professioneel uit te werken en op de markt te brengen. De 54-jarige werktuigbouwkundige legt het idee uit: ‘BBBLS bouwt kassen met een dubbele wand. Tussen de kaswanden, in een zogeheten cavity, blazen we zeepbellen, ongeveer dezelfde die je ziet als je met de hand afwast. Zeepbellen zijn stilstaande luchtpockets. Ze zijn zéér geschikt als isolatiemateriaal en zorgen voor een energiebesparing tot wel 80 procent. We kunnen de noord- en zuidgevel onafhankelijk van elkaar isoleren. Het is een gesloten systeem: gebruikte zeep wordt opgevangen, gefilterd en opnieuw rondgepompt. Daardoor heb je weinig zeep nodig.’

De bellenisolatie in de dubbele glaswand kan aan- en uitgezet worden. ‘Hierdoor kan het klimaat van een kas beïnvloed worden. Op een zonnige dag gaan de zeepbellen ongeveer een uur mee. Tijdens een koude nacht tot wel een paar uur. Bij kou werken de zeepbellen als extra isolatie. Bij hele felle zon creëren ze juist schaduw. Met BBBLS kun je heel makkelijk de perfecte omstandigheden voor je gewassen creëren.’

Het idee is niet bepaald nieuw, weet de ondernemer. ‘Het bestaat al een jaar of veertig, maar is de hobbysfeer nooit ontgroeid. Mensen die in eco-villages en communities leefden, probeerden met zeepbellen hun woningen duurzaam te isoleren. Maar vaak misten ze de power en technische kennis om het echt goed aan te pakken. Binnen BBBLS, een mooie mix van Nederlandse en Noorse professionals, is zowel de duurzaamheidsovertuiging als de technische component aan boord.’

Proef op de som

Na de aanloop werd het in 2017 tijd voor de proef op de som, vertelt Paardekooper. ‘We stuitten op een afvalverwerker. Om keukenafval circulair te verwerken, hadden ze een CO₂-neutrale kas nodig. Voor ons was dat het perfecte testproject. We hebben de kas, met 120 m² bescheiden qua afmetingen, in Polen gebouwd. En we hadden drie Noorse telers uitgenodigd om te komen kijken. Na deze pilot vertelden de telers ons dat ze het een leuk idee vonden, maar dat het wat hen betreft daarbij bleef. Totdat ze onze resultaten zagen: toen waren ze wél direct overtuigd. Niet veel later bouwden we ook in Noorwegen een kas. Met 1.500 m² was die een maatje groter dan de Poolse variant. In het begin moet je natuurlijk nog flink aan de knoppen draaien voor wat finetuning, maar de resultaten zijn geweldig. De kas draait nu haar derde seizoen.’

Volgens Paardekooper is het voor telers razend interessant om voor de letterlijk luchtige oplossing van BBBLS te kiezen. ‘Allereerst hebben ze een factor tien minder energie nodig, omdat de kassen met onze isolatie een tien keer hogere isolatiewaarde hebben. Daardoor kun je de kas dus met veel lichtere apparatuur verwarmen. Een relatief lichte warmtepomp, bijvoorbeeld. De investering aan de klimaatzijde is daarmee veel lager. En in de zomer kun je actief koelen met de zeepbelisolatie. Nog een groot pluspunt: de kas kan dicht blijven omdat het binnenklimaat veel beter te regelen is. Daardoor komen er minder insecten de kas binnen en zijn er beduidend minder pesticiden nodig.’

Paardekooper zegt dat telers met BBBLS gigantisch kunnen besparen. ‘Tuinbouwers zijn grootverbruikers: ze zorgen voor 6 procent van het nationale energieverbruik. Hun absolute energierekening kan wel de helft omlaag.’

Serieuze aandacht en 1,2 miljoen subsidie

Dat BBBLS het zogeheten momentum te pakken heeft, is een understatement. Paardekooper: ‘Toen we in 2014 startten, probeerden we de WUR en de Nederlandse tuinbouwsector mee te krijgen. Toen kregen we nul op ons rekest. Nu kan iedereen zien dat ons idee werkt. Dat leidt nu tot serieuze aandacht van telers. In Nederland heb je er ongeveer 2.200. We hebben tachtig partijen benaderd die we inventief genoeg achtten om met BBBLS in zee te gaan. Met tien daarvan zijn we serieus in gesprek. Dat zijn ondernemers die bereid zijn te investeren in duurzaamheid. Maar niet alleen die telers geloven in ons idee. We ontvingen ook een REACT-EU-subsidie.’ Dat is een stimuleringsprogramma dat in de pandemie ontstond, gericht op herstel van de economie.

Eén van de tien geïnteresseerden is de Westlandse kweker Koppert Cress. ‘Daar draaien we ons eerste Nederlandse project. In het voorjaar van 2022 gaan we een testkas van 1.000 m² bouwen en na de zomer wordt gestart met de teelt. Het grote voordeel is dat we onze kas pal naast een bestaande kas bouwen. Daardoor kunnen we een perfecte vergelijking maken. Het project heeft een doorlooptijd van twee jaar en omvat vijf of zes teeltcycli. Zo beschikken we snel over resultaten. Koppert Cress is hierbij de ideale partner. Zij steken hun nek uit voor duurzaamheid en begrijpen dat je samen diep moet gaan om écht iets te veranderen’, meldt Paardekooper.

Andere sectoren

Volgens Paardekooper is BBBLS ook interessant voor andere sectoren. ‘Denk maar aan de utiliteitsbouw of de evenementenbranche. Voor alle sectoren die baat hebben bij effectieve, voordelige en duurzame isolatie is onze oplossing aantrekkelijk. Die sectoren gaan we ook zeker verkennen, maar eerst richten we ons op de tuinbouwsector en het project bij Koppert Cress. Vanuit daar gaan we verder!’