Foodsquad: eten voor een beter leven

Een verspillingsfabriek waar duizenden tomaten van de vuilnisbak worden gered en worden verwerkt tot soep en saus. Een dienstenservice om mantelzorgers te ontlasten, met maaltijden die qua voedingswaarde en beleving aansluiten bij de behoeften van ouderen. Een slimme schoolkantine, waarbij niet alleen naar het aanbod wordt gekeken, maar ook een gezonde vraag wordt aangewakkerd. De rode draad door deze projecten? Bijdragen aan een beter leven, de missie waar samenwerkingsinitiatief Foodsquad zich voor inzet.

Ons voedselsysteem vraagt, nee, schreeuwt om vernieuwing, meent Foodsquad – maar wat is het probleem met het huidige systeem? ‘Daarvoor moeten we terugkijken,’ zegt Bob Hutten, directeur van Hutten Catering, een van de initiatiefnemers van de samenwerking. ‘Na 1945 hebben we gezegd dat er nooit meer honger mocht komen en zijn we heel veel voedsel gaan produceren. Door die focus op hoeveelheid kennen we nu echter maar één model: opschalen, met overproductie en prijsgerichtheid tot gevolg. Om dit te veranderen moeten we ons op productleadership in plaats van costleadership richten. We moeten kiezen voor de kwaliteit en inhoud van het product.’ Om dat te verwezenlijken heeft Hutten de handen ineen geslagen met de Rabobank, de Sligro en stichting Voeding Leeft, met zorgpartners zoals CZ Zorgverzekeraar en twee ziekenhuizen uit de regio, en met kennispartners zoals Wageningen UR en de HAS Hogeschool. Samen werken deze organisaties aan meer dan twintig verschillende projecten waarbij aan voeding gerelateerde innovaties, producten en diensten worden ontwikkeld.

Eten voor een beter leven

De projecten worden uitgezet langs drie kernthema’s: duurzame ketens, specialistische voeding en vitaal gedrag. Bij het thema duurzame ketens richt Foodsquad zich op het tegengaan van verspilling en op eerlijke verwaarding van voedsel. Met deze drijfveer worden stappen gezet zoals de oprichting van de Verspillingsfabriek, Milieukeur-certificering van telers en leveranciers, en onderzoek naar voedingswaarden in regionaal en duurzaam geteelde producten. Daarbij worden concrete resultaten geboekt: zo heeft Hutten voor het project Partycatering de verspilling bij de evenementencatering van het bedrijf van 27% naar 7% teruggebracht. Bij het thema specialistische voeding onderzoekt Foodsquad de mogelijkheden van gepersonaliseerde voeding, worden er recepturen ontwikkeld voor mensen met speciale behoeften zoals revalidatiepatiënten, en worden er diensten opgezet om extramurale zorg te verbeteren. Dit resulteert onder meer in de ontwikkeling van de Foodbuddy, een digitale dienst waardoor oncologisch diëtisten en patiënten makkelijker contact kunnen houden.

Voor het thema vitaal gedrag werkt Foodsquad aan het verbeteren van de context en aan het ontwikkelen van eet- en leefstijl-programma’s. Vitaal gedrag heeft niet alleen betrekking op het maken van gezonde keuzes, maar ook op het sociale aspect van voeding en op de ecologische impact van voedselkeuzes. Projecten binnen dit thema variëren van het aanbieden van buurtmaaltijden, waarbij kennis over gezonde voeding wordt gecombineerd met ontmoetingen tussen generaties, tot het CO2-dieet, waarbij bezoekers van bedrijfskantines inzicht krijgen in de CO2-voetafdruk van hun voedselkeuzes. Experimenteren, ontwikkelen, testen en invoeren: een cyclus met succes, want al dertien van de onderzochte ideeën bevinden zich in de fase van implementatie.

Het talent van samenwerkers

Samenwerking is hierbij het sleutelwoord. De verschillende partners brengen ieder hun eigen expertise in en bieden een diversiteit aan testomgevingen om de verschillende ideeën te toetsen. Samenwerking is ook voor Bob Hutten zelf een sleutelwoord: niet voor niets bestaat zijn personeel niet uit medewerkers, maar uit samenwerkers. ‘Ik geloof in best practices,’ zegt Bob. ‘We doen dit samen, zowel mijn mensen bij Hutten, als onze partners bij Foodsquad. Ieder mens en iedere organisatie heeft zijn eigen talenten. Ik beschouw het als mijn taak, mijn drijfveer ook, om die talenten die ruimte te geven, te faciliteren en te ontwikkelen. Samen zeggen we: hier staat het, laten we gewoon starten. En dat kun je beter met een aantal partijen doen dan in je eentje. Ik geloof dat wij zo contexten veranderen, zodat mensen weer goede keuzes kunnen maken en goed worden geïnformeerd.’

Tussen praktijk en ideaal

De flexibiliteit van de deelnemende organisaties speelt daarbij een grote rol. Door kleinschalig te experimenteren kan Foodsquad makkelijker communiceren en consumenten overtuigen van de meerwaarde die de innovatieve producten en diensten bieden. Dat doet Foodsquad zónder te wijzen: zo werkt de organisatie graag volgens het principe van nudging, waarbij betere keuzes naast het gebruikelijke assortiment worden gepresenteerd en gestimuleerd. ‘Dat is wel een behoorlijke uitdaging,’ vertelt Bob. ‘Zo hebben we bijvoorbeeld het Smaaklokaal opgezet, waarbij we gezonde maaltijden aanbieden naast kwalitatief hoogwaardige snacks. Je merkt echter dat de klant daardoor in verwarring wordt gebracht: de propositie is niet helemaal duidelijk. De kunst is dan toch die stappen te zetten, ervaring uit te blijven wisselen met je klanten, en daarvan te leren. Dat is ook lastig, want je kunt niet altijd waarde toevoegen met de snelheid die je zou willen. Maar er lukt gelukkig heel erg veel.’

Verbeterend ondernemen

Het ideaal van Foodsquad wordt dus omgezet in spannende en innovatieve oplossingen én concrete en haalbare stappen. Ondertussen groeien de ideeën en ambities: het team wil onder andere werken aan voedingscoaching in en om supermarkten, aan duurzame en gezonde voeding in kinderdagverblijven, en aan een academie waar ondernemers worden begeleid bij het ontwikkelen van producten en diensten. Het rendement van de projecten is heel belangrijk, maar speelt niet de hoofdrol, legt Bob uit. ‘Bedrijven draaien in de eerste plaats om maatschappelijke relevantie: om hun bijdrage, om hun vermogen te verbeteren. Als een bedrijf dat goed doet, verdient het daarmee geld. Dat zijn we de laatste 20, 30 jaar gaan omdraaien, maar de nieuwe generatie wil die maatschappelijke bijdrage, net als wij, weer voorop stellen. Daarbij gaat het niet alleen om verantwoord ondernemen, waarbij je voorkomt dat je schade toebrengt, maar ook om verbeterend ondernemen, waarbij je daadwerkelijk iets toevoegt. Luisteren, inspireren, geven, delen en helpen: dat zijn de hoofdtaken van een bedrijf. Taken die wij graag oppakken.’

Meer weten of op de hoogte blijven? Kijk op www.foodsquad.nl of volg Foodsquad op Twitter.